طبقه بندی توده سنگ جهت ارزیابی قابلیت آتشباری در معادن روباز

در این پژوهش قابلیت آتشباری برای بهینه‎سازی خردایش ناشی از آتشباری مورد بررسی قرار گرفته است. دانه‎بندی مصالح حاصل از خردایش توده‎سنگ بوسیله عملیات آتشباری تابع سه دسته پارامتر اصلی شامل خصوصیات مهندسی توده‎سنگ آتشباری شده، خصوصیات طراحی عملیات آتشباری و خصوصیات مواد منفجره مصرفی می‎باشد. از این میان به اثر خصوصیات مهندسی توده‎سنگ بر نتایج آتشباری، قابلیت آتشباری می‎گویند. از آنجایی که این خصوصیات تأثیر زیادی بر خردایش حاصل از آتشباری می‎گذارند و در معادن مورد مطالعه نیز در طراحی عملیات آتشباری تأکید کمی به آن می‎شود، در این پژوهش سعی بر این است جهت بهینه‎سازی عملیات خردایش و رسیدن به دانه‎بندی مورد نظر با صرف کمترین هزینه، اثر این خصوصیات مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور خصوصیات توده‎سنگ در 51 بلوک انفجاری در سه معدن سنگ آهن چغارت، چادرملو و سه‎چاهون مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور خصوصیات ناپیوستگی‎ها در طول 1780 متر خط پیمایش اندازه‎گیری شده و پس از تهیه نمونه‎های استوانه‎ای از بلوک‎های اخذ شده از توده‎سنگ، خصوصیاتی نظیر مقاومت تراکمی تک محوری، مقاومت کششی، چگالی، سختی و سرعت امواج طولی در آزمایشگاه تعیین گردید. همچنین سرعت امواج طولی در توده‎سنگ با اجرای 1817 متر پروفیل لرزه‎ای انکساری و پردازش داده‎ها توسط نرم‎افزار reflexw برای بلوک‎های انفجاری بدست آمد. پس از تعیین دانه‎‎بندی مصالح کپه انفجاری به روش پردازش تصویر به کمک نرم‎افزار split-desktop2 علاوه بر ارزیابی اثر پارامترهای خصوصیات طراحی آتشباری و مواد منفجره بر خردایش حاصله، اثر کلیه خصوصیات مهندسی توده‎سنگ بر خردایش مورد بررسی قرارگرفت. سپس روابطی جهت پیش‎بینی خردایش با توجه به کلیه پارامترهای موثر ارائه گردید. از آنجاییکه هدف توسعه روابطی برای بهینه‎سازی خردایش می‎باشد، برای اعمال پارامتر خصوصیات توده‎سنگ در این روابط از سه طبقه‎بندی توده‎سنگ rmr، brmr و لاتهام و لو و شاخص سرعت لرزه‎ای استفاده گردید. در نهایت روابطی جهت پیش‎بینی خرج ویژه لازم برای رسیدن به خردایش مورد نظر با هر طرح حفاری با فاصله‎داری جناحی چالها و بارسنگ مشخص بر اساس طبقه‎بندی توده‎سنگ و شاخص سرعت لرزه‎ای ارائه شد. تحلیل‎های آماری نشان داد که اختلاف میان مقدار پیش‎بینی شده با مقدار واقعی برای کلیه روابط کم بوده و خطای روابط متکی بر طبقه‎بندی لاتهام و لو کمتر می‎باشد. دستاورد این پروژه تحقیقاتی پیش‎بینی خرج ویژه لازم برای خردایش بهینه توده‎سنگ در معادن مورد مطالعه می‎باشد.